Smart society cases

Welke dilemma's brengt digitalisering binnen het openbaar bestuur met zich mee, en welk effect heeft dit op de maatschappij?

Smart society cases is een onderzoeksproject in opdracht van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Door middel van acht casebeschrijvingen schetsen we een beeld van de dilemma’s die digitalisering binnen het openbaar bestuur met zich meebrengt en wat dit voor effect heeft op de maatschappij.

Bekijk de cases hier:

1. Volg jij nog waar je gevolgd wordt?

2. Digitale identiteit: verdeel en beheers

3. Samen meten aan luchtkwaliteit

4. De laadpaal is niet neutraal

5. Data organiseren in de ‘slimme samenleving’

6. Digitale besluitvorming in een mensenwereld

7. Wat is toegankelijke publieke dienstverlening?

8. Hoe São Paulo weer grip kreeg op Uber

Digitale technologie is tot in de vezels van de samenleving doordrongen en roept vraagstukken op in diverse beleidsdomeinen. Digitalisering brengt kansen met zich mee voor doelmatiger en efficiënter bestuur, maar de praktijk is ook weerbarstig. Zoveel succesvolle oplossingen als er zijn ontwikkeld, zoveel projecten zijn er ook de mist in gegaan — met alle kostbare gevolgen van dien. 

Bovendien dienen zich nieuwe vragen aan: onder welke omstandigheden is een sterk gedigitaliseerde samenleving bijvoorbeeld nog democratisch en veilig? Wat zijn de publieke waarden die onder technologische ontwikkeling moeten liggen? Privacy en (data)veiligheid zijn bekende issues, maar het gaat ook om zeggenschap en over wie wij eigenlijk willen zijn.

Digitalisering

Waag en de VNG geven in deze reeks een overzicht van actuele cases rondom digitalisering. De reeks presenteert feiten en dilemma’s en biedt handreikingen voor een betrouwbare en weerbare informatiesamenleving. In deze zoektocht naar de slimme en leefbare maatschappij van de toekomst wordt kritisch gekeken naar hoe nieuwe technologische interventies ingrijpen op het dagelijkse bestaan van mensen en de structuren van hoe we onze maatschappij inrichten. Bij de cases is nadrukkelijk aandacht voor impact op verschillende niveaus en de gevolgen voor de gemeente bij dit soort interventies. Technologie is niet neutraal, daarom kijken we ook op basis van welke waarden en principes de technologische oplossingen worden doorgevoerd.

In het essay ‘Open de black box’ van Waag-directeur Marleen Stikker lees je hoe we de grip op digitalisering kunnen terugkrijgen. In een smart society is technologie niet het uitgangspunt, maar bepaalt de sociale en politiek-bestuurlijke context hoe technologie kan worden ingezet. De casussen bieden concrete voorbeelden en lessen voor een samenleving waarin technologie in dienst staat van de burgers.